Müasir Azərbaycan tarixinin 30 ildən artıq bir dövründə Respublikamıza rəhbərlik etmiş Ulu Öndər Heydər Əliyev dövlətçilik salnaməsində elə bir irs yaratmışdır ki, onun öyrənilməsinə, təbliğinə və tətbiqinə hələ uzun illər böyük ehtiyac olacaqdır. Müstəqil demokratik, hüquqi dövlət quruculuğu prosesi Heydər Əliyevin Azərbaycana rəhbərliyinə qayıdışı ilə başlanmışdı.GörkəmlidövlətxadimininrəhbərliyiiləAzərbaycandahüquqidövlətquruculuğuistiqamətindəgörülmüşişlərdövlətvəcəmiyyəthəyatınınbütünsahələriniəhatəetmişvəölkəmizdəhüquqisistemikökündəndəyişmişdir. Şübhəsizki, butədbirlərsistemininəsasında 1995-ci ildəqəbuledilmiş,  ÜmummilliLiderimizHeydərƏliyevinşаhəsəriоlаnAzərbaycanRespublikasınınilkmilliKonstitusiyasıdаyаnır. 1995-ci ilinnoyabrındaümumxalqsəsverməsiyoluiləqəbulolunmuşKonstitusiyamızınmüəllifiməhzÜmummilliLiderimizHeydərƏliyevdir. Dahirəhbərqeydolunankomissiyanın 10 noyabr 1995-ci iltarixliiclasındademişdir: “Komissiyanınsədrikimimənbuböyüktarixisənədinhazırlanmasındaözşəxsiməsuliyyətimidaimdərketmişəm, bugündədərkedirəm. Onagörədəbusənədinhazırlanmasınaxeylivaxtsərfetmişəm. Haqqımvardeyəmki, çoxzəhmətçəkmişəm. Hərbirkəlmənin, hərbirsözünmənasınıdəfələrləaraşdırmışam, onunbugünüçün, gələcəküçünnəqədərəsaslıolmasınıdəfələrlətəhliletmişəm. Mənçoxrahatlıqhissiiləbulayihəninaltındanimzaatıramvəbulayihəyəgörətamcavabdeholduğumubugünbəyanedirəm. Hesabedirəmki, bizAzərbaycanınbugünü, gələcəyiüçünçoxböyükbirsənəd – siyasi, hüquqisənədyaratmışıq”. ŞərqаləmindəilkdəfəоlаrаqdahişəxsiyyətHеydərƏliyеvintəşəbbüsüilə 1993-cü ildəАzərbаycаndаölümcəzasınınicrasınamoratoriumqoyulmuş, buаddıminsаnhüquqvəаzаdlıqlаrınınqоrunmаsısаhəsindətаriхibirhаdisəyəçеvrilmişdir. 1998-ci ilfevralın 10-da isəAzərbaycandaölümcəzasıləğvedilmişdir. ÜmummilliLidеrimizin 3 fevral 1998-ci iltarixlimüraciətindədeyilirdi: “Mən, cinayət-hüquqsiyasətinihərtərəflitəhliledərək, ədalət, azadlıq, humanizmvəinsanpərvərlikkimiyüksəkideallarasadiqqalaraq, ölkəmizdəölümcəzasınınləğvedilməsiqənaətinəgəlibbutarixibəyanatıvermişəm”.Ölkənin xarici siyasəti milli maraqlarımıza uyğun quruldu, uğurlu neft strategiyası müəyyən edilib həyata keçirilməyə başlandı, ictimai həyatımızın bütün sahələrində hərtərəfli demokratik islahatlar aparıldı. Siyasi plüralizm, söz və mətbuat azadlığı təmin edildi, Ulu Öndərin balanslaşdırılmış xarici siyasət kursunun nəticəsi olaraq ölkəmiz nüfuzlu beynəlxalq təşkilatlara üzv qəbul edildi, Azərbaycanın haqq səsi dünyada eşidilməyə başlandı. Uğurlu neft strategiyası, siyasi və iqtisadi islahatlar dünya dövlətlərinin diqqətini cəlb etdi və 1994-cü ildə Bakıda "Əsrin müqaviləsi" kimi nəhəng bir saziş imzalandı. Bakı-Tbilisi-Ceyhan, Bakı-Tbilisi-Ərzurum neft və qaz kəmərlərinin çəkilişi, Böyük İpək Yolunun bərpası üzrə konkret addımlar atıldı. Bütün bunlar əbədiyaşar Heydər Əliyevin siyasi fəaliyyətinin bəhrələridir, onun parlaq səhifələridir.

"Mən həmişə fəxr etmişəm, bu gün də fəxr edirəm ki, mən azərbaycanlıyam" - deyən Ulu Öndərimizin təşəbbüsü ilə 2001-ci ilin noyabrında Bakıda dünya azərbaycanlılarının I qurultayı keçirildi. Bu gün erməni təcavüzkarlarının törətdiyi, qəddarlığına və amansızlığına görə faciələrin mahiyyəti, zaman-zaman Azərbaycana qarşı törədilən terror aktları, soyqırımı siyasəti dünya ictimaiyyətinə çatdırılır, Ermənistanın təcavüzkar dövlət kimi tanınması üçün səylər göstərilir. Bütün bu tədbirlərin həyata keçirilməsində Heydər Əliyevin formalaşdırdığı Azərbaycan lobbisinin də xidmətləri var. BuÜmummilliLiderimizinsiyasiuzaqgörənliyininnəticəsidir, onunideyalarınıntəntənəsidir.

                                                    Qərbi Kaspi Universitetinin filologiya (Azərbaycan   dili və ədəbiyyatı) fakültəsi tələbəsi Hüseynli Gülsüm